KUYU
I Ching* ve Metaforlar
KUYU: Şehir değişmiş olabilir, Fakat kuyu değiştirilemez. Ne azalır, ne çoğalır. İnsanlar gelip giderler ve kuyudan su çekerler. Eğer biri suya çok yaklaşmışsa Ve ip yetersizse Veya testi kırılırsa, bu talihsizlik getirir.
Antik Çin'de, daha güzel bir yerleşim olduğu için veya hanedanlık değiştiğinde başkentler başka yerlere taşınırdı. Asırlar boyunca, şehirlerin mimari stili değişmiş olsa da, kuyunun şekli antik zamanlardan günümüze kadar değişmeden aynı kalmıştır. Bunun içindir ki kuyu, insanoğlu tarafından, onun en ilkel ihtiyaçlarını karşılamak üzere tüm politik formlardan bağımsız olarak bir sosyal semboldür. Politik yapılar, uluslar değişir fakat insanoğlunun yaşamı, temel yaşamsal ihtiyaçları sonsuza dek aynıdır ve bu değiştirilemez. Yaşam da tükenmez. Ne azalır, ne de çoğalır; biri için ve tümü için vardır.Nesiller gelir ve gider ve hepsi yaşamın bitmek tükenmek bilmeyen bolluğundan nasiplenirler.
Ancak, insanoğlunun tatminkar bir politik ve sosyal organizasyonu için iki ön koşul vardır. Yaşamın tam temeline gitmeliyiz. Çünkü en derin ihtiyaçları tatmin etmeyen sadece yüzeysel bir yaşam düzeni, hiç bir düzen yapılmamışcasına etkisizdir. Su testisinin kırılmasına yol açan dikkatsizlik de yıkıcıdır. Örneğin, bir devletin askeri savunması devletin gücünü yok edecek olan savaşları kışkırtacak şekilde yürütülürse bu su testisinin kırılması demektir
Tek tek bireyler için de aynı durum söz konusudur. Konum ve eğitim bakımından insanoğlu değişse de, her bireyde insan tabiatı aynıdır. Ve her insan, eğitimi boyunca, insanoğlunun yaradılışında var olan tükenmez ilahi kaynaktan beslenebilir. Fakat burada da iki tehlike tehdit eder: insan, eğitimi boyunca insan olmanın gerçek köklerine nüfuz edemeyebilir ve konvansiyonda sabit kalır- bu tür bir kısmi eğitim, hiç eğitim olmaması kadar kötüdür veya birdenbire çökebilir ve kendi kişisel gelişimini ihmal eder.
Bu nedenledir ki, lider kişi, insanları işlerinde teşvik eder
Ve birbirlerine yardım etmeleri için öğütler
Kökleriyle toprağın derinlerinden aldığı suyu yukarı, dallara taşıyan bir ağaç gövdesi, tıpkı suyu bol bir kuyu gibi hareket edip tüm ağacı besler. Lider kişi, insan topluluğunu o şekilde yönetir ki, tıpkı bir bitki organizmasında olduğu gibi, tüm parçalar bütünün faydası için çalışır.
Kimse kuyudan çamur içmez. Hiçbir hayvan eski bir kuyuya gelmez.
Eğer bir kişi, bataklık ovalarda dolaşırsa, sonunda hayatı çamura batar. Böyle bir kişi insanlık için tüm önemini yitirir. Kendinden vazgeçip kendini çöpe atan insan başkaları tarafından aranmaz. Sonunda kimse onu umursamaz.
Kuyunun dibinde biri balıkları vuruyor. Testi kırık ve su sızdırıyor.
Suyun kendisi temiz fakat kullanılmadığında kuyu yalnızca balıkların yaşadığı bir yere dönüşür ve her kim bu kuyuya gelirse yalnızca balık tutmak için gelir. Fakat testi kırık ve balık içinde tutulamaz.
Bu, iyi niteliklere sahip olmasına rağmen onları ihmal eden kişinin durumunu tarif ediyor . Kimse onu umursamaz. Sonuç olarak zihni bozulur. Değersiz insanlarla ilişki kurar ve artık hayatında kayda değer hiç bir şey başaramaz.
Kuyu temizlendi fakat kimse ondan su içmek istemiyor.
Bu benim kalp acımdır.
Çünkü birileri oradan su içebilirdi.
Eğer kral açık zihinli olsaydı
Bahtiyarlık ortak olarak yaşanabilirdi.
Muktedir bir kişi var. Suyu içilebilir ,arındırılmış bir kuyu gibi. Fakat kullanılmıyor. Bu, onu tanıyanlar için üzüntü kaynağı. Keşke prens bunu bilseydi diye düşünüyor insan. O zaman bu, tüm ilgililere şans getirebilirdi.
Kuyu kaplanıyor: Suçlama yok.
Doğru. Eğer bir kuyu taşla kaplanıyor ise , işlem devam ederken kullanılamaz. Fakat yapılan iş boşuna değildir; sonuç suyun temiz kalmasıdır. Hayatta da insanın kendisini düzene sokması gereken zamanlar vardır. Böyle zamanlarda başkaları için hiç bir şey yapamaz, yine de yaptığı iş değerlidir çünkü içsel gelişimi vasıtasıyla güçlerini ve yeteneklerini artırarak, daha sonra çok daha fazlasını başarabilir.
Kuyuda temiz, serin bir kaynak var Buradan içilebilir.
Yaşayan bir su kaynağından beslenen kuyu iyi bir kuyudur. Bu türden bir kuyu gibi erdemlere sahip olan bir kişi lider ve insanoğlunun kurtarıcısı olarak doğmuştur çünkü yaşam suyuna sahiptir. Yine de, “iyi talih” karakteri burada dışarıda bırakılmıştır. Bir kuyu için en önemli özellik suyunun çekilmesidir. En iyi su bile, çekilip yukarı çıkarılmadığı sürece yalnızca serinlik için bir potansiyeldir. Bunun gibi, insanoğlunun liderleri için de sözlerinin kaynağından içilmesi ve bu sözlerin hayata geçirilmesi en önemli şeydir.
Biri kuyudan su çekiyor. Engel olmaksızın. Güvenilebilir. Yüce şans
Kuyu orada herkes için vardır. Hiç kimsenin oradan su çekmesi yasak değildir. Kaç kişi gelirse gelsin, hepsi ihtiyaç duyduğunu bulur çünkü kuyu güvenilirdir, İçinde bir kaynak vardır ve asla kurumaz. Bu nedenle tüm arazi için büyük bir nimettir. Aynısı iç zenginliği tükenmez olan gerçekten büyük kişi için de geçerlidir; insanlar ondan ne kadar çekerlerse onun zenginliği o kadar çoğalır.
*Wilhelm, Richard, 1924. The I Ching. Translated by Cary F. Baynes, 1950. New York: Bollingen Foundation, Inc.